perspectief

perspectiefZien is neutraal. Kijken doen we met ons brein, is subjectief, vooringenomen. We verleren het om te kijken, verliezen de scherpte en onafhankelijkheid.
We geloven steeds meer in eigen gelijk en verketteren de andersdenkende.

We overschatten rationaliteit (vooral in onze eigen waarnemingen en meningen) en continuïteit door de tijd heen. We denken dat we heel goed de toekomst kunnen voorspellen maar komen vaak niet verder dan wat slapjes achteraf voorspellen.

We maken de meest uiteenlopende cocktails van optimisme en pessimisme. We zijn vaak goede doemdenkers en worden somber door dat naderend onheil. Maar vinden troost en reden voor optimisme in geloof en ideologie (als je maar volgzaam bent in de leer).

Elke generatie heeft zijn eigen catastrofe of apocalyps die het hoofd moet worden geboden, verwoord in de binnen die generatie  passende begrippen en met de passende argumenten, waarover latere generaties hun schouders zullen ophalen (aldus de historicus Herman von der Dunk).

perspectief-zien-kijkenEen pessimist ziet in het heden en verleden aanwijzingen dat het niet veel beter zal worden (en niet kan worden). Maar tegelijk kan somberheid over verleden en heden ook een sterke impuls zijn om het dan toch maar anders en beter te doen (een drijfveer voor ondernemerschap, voor innovatie).
De optimist zit vol met actie, met een droom over een (nog) betere wereld, groots en meeslepend en maakbaar; maar met risico van veronachtzaming en naïviteit. Geluk maakt optimistisch maar angst om dat te verliezen maakt pessimistisch.