En toen werd het 4 juli, in de USA een grote feestdag, onafhankelijkheidsdag. Maar het is ook de voorlopige finale van de autorace China-EU: de ruzie over de EV en de subsidiering daarvan door de Chinese staat. Even een paar feiten om het verhaal nog eens te illustreren. In totaal exporteerde China in 2023 4,1 miljoen auto’s waarvan 1,6 miljoen EV’s met een slordige gemiddelde waarde van ruim 20.000 Euro. In 2022 was de export ruim 3 miljoen auto’s, waarvan 1,06 miljoen EV’s, en in 2021 500.000. Bekende Chinese merken inmiddels: Chery deed 922.000 auto’s, SAIC,685 (duizend), Tesla 344, Geely 274, GREAT WALL 268, BYD 242, Changan 192 en Wuling 185.

 

Het rapport van de EU,2024/1866, july 3rd. 2024.

Enkele punten uit het rapport over het onderzoek naar de staatssteun door China.

Dreiging van materiele schade in Europa is realistisch en bovendien groot (maar dat hoort nu
eenmaal bij vrije concurrentie etc.). De schade is voorzienbaar en acuut. In China zijn alle opties voor steunverlening toegepast: goedkope leningen, onbalans tussen   lening en risico, doorrollen en leningen om eerdere leningen af te lossen, goedkope grond, gunstige en makkelijke vestigingscondities, inkoop van auto’s door de overheid, gebruik of   misbruik) van macht t.a.v. grondstoffen en batterijproductie.

De eerder aangekondigde heffingen zijn (dus) terecht.  BYD en Geely 17,4%, SAIC 37,6%, andere boosdoeners die niet meewerkten aan onderzoek de volle mep van 38%. Tesla ontspringt nog even de dans maar is binnenkort aan de beurt, nota bene in aantallen vanuit China geëxporteerde EV’s de grootste speler.

Tot 2 november staat de regeling in de wachtstand. Boetes worden wel berekend maar nog niet afgerekend (gedekt met een soort bankgarantie). Dan valt het definitieve oordeel. Daarvoor geldt dat een meerderheid nodig is van 15 landen met min. 65% van de bevolking.  Op dit moment is Duitsland tegen die heffingen, Frankrijk, Italië en Spanje zijn voor; zij ondervinden de sterke concurrentie van die bescheidener en goedkopere auto’s uit China direct, en ze verkopen aanzienlijk minder auto’s in China dan de duitse”Premiummarken”. Niet geheel toevallig worden recent plannen gelanceerd vanuit China om (nog meer) fabrieken in Europa te vestigen (bijvoorbeeld BYD in Turkije) als teken van goede wil en om dichter bij de eindmarkt te produceren en heffingen te vermijden.

Schade ≠ Schuld.
Er wordt gesproken over schade die de Europese industrie wordt berokkend. Schade impliceert schuld, fout verwijtbaar gedrag etc. Maar dit is maar ten dele waar. Schade in Euro’s is vast te stellen maar of deze schade het gevolg is van ongeoorloofd en oneerlijk gedrag of van “gewone” maar juridisch toelaatbare concurrentie op het scherp van de snede, is een andere kwestie. Ondoenlijk om alle details van het EU-rapport (712 pagina’s) en van de WTO-spelregels na te lopen, maar enige relativering van die bewezen staatssteun is op zijn plaats. De WTO spreekt expliciet van ongeoorloofde en oneerlijke concurrentie, maar in de praktijk zijn de grenzen daarvan lastiger te trekken. Een criterium is de toegankelijkheid van een steunregeling voor alle marktpartijen dus niet alleen voor bijvoorbeeld puur Chinese fabrikanten. Op dit punt zit China waarschijnlijk goed, de steun was over het algemeen ook toegankelijk voor westerse bedrijven c.q. joint ventures. Concurrentie op langere termijn is een issue; er kan een zekere monopolisering optreden, vermindering van concurrentie met als gevolg dominantie en hogere prijszetting.

Juist een sector als de automotive trekt in Europa maar ook elders al jaren aan de bel bij de politiek om meer steun voor de sector, stimulering van verkoop van bijvoorbeeld EV’s etc.  Altijd wordt steun beleden aan allerlei mooie schone en groene initiatieven, maar de geldbuidel is nooit uit beeld. Wij willen wel maar dan is daar wel geld en steun vanuit de politiek voor nodig. Een redelijk, althans begrijpelijk standpunt, maar voordat je het weet ben je aan het meten met twee maten, een Europese en een Chinese.
Terzijde, de Groene lobby steunt alles dat bijdraagt aan een groenere, schonere, betere wereld en zal dus voorstander zijn van elektrificering. Maar met flinke kanttekeningen ten aanzien van grondstoffenwinning, vervuiling tijdens productie etc. Maar nu er op veel EV’s “made in China” staat, verschuift het standpunt. Redenen daarvoor: de binnenlandse situatie in China (mensenrechten etc.), de sterke vervuiling door industrie en energieproductie, en de dreigende ondermijning van een “eigen” Europese industrie: Europees chauvinisme, maar ook de oprechte wens om innovatie, productie etc. in de grip te houden en niet afhankelijk te worden van China. Dit geldt niet alleen voor EV’s  maar ook voor zonnepanelen (met een overcapaciteit en prijzenslag op dit moment) en voor windturbines.

“Ik ben tegen”.

Het verzet tegen die stroom aan EV’s  is wellicht deels ook van een andere orde. Een zekere afkeer van Chinese auto’s, van het systeem daar; een soort angst voor Chinese dominantie.Verzet tegen een “vijand van buiten” doet het altijd goed, vooral in tijden van onzekerheid en crisis in de eigen tent. En dat versterkt zich nog eens door het spookbeeld van groeiende economische, politieke, economische en militaire macht van China, waar andere grootmachten dreigen te verzwakken of zich terugtrekken (de VS en Europa).  Met het risico dat je het nieuws bevooroordeeld volgt, klinkt hier en daar toch door: “wij zijn eerlijk en zij zijn oneerlijk, we zullen ze eens een lesje leren”.

Europese autofabrikanten zijn al sinds het einde van de vorige eeuw actief in China; niet alleen met verkoop van auto’s maar ook met productie en vervolgens weer met export. Daarbij is gebruik gemaakt van de voorzieningen en vestigingsmogelijkheden die China bood.

Europa vormt niet een gesloten front. Autofabrikanten onderling zijn verdeeld, Europa en de VS verschillen in belangen en opvattingen. Overal is er verdeeldheid, Europa, Brussel, binnen het Groene front, de Linkse Kerk, de industrie, de nationale politiek (wie krijg je aan de lijn als je den Haag belt?), de consumenten, de petrol heads, de globalisten, de vrije marktdenkers. Eigen belang weegt zwaar, ideologie ook (lekker tegen of juist ruimdenkend voor; het gaat om werkgelegenheid nu en op termijn, om innovatiekracht, om grip op de (eigen) wereld, om macht, om het “grote” politieke spel.

Hans Groenhuijsen, 8 juli 2024.

T                06-52 58 95 85
M                                   hans@hansgroenhuijsen.nl
I                                       https://www.hansgroenhuijsen.nl
Linkedin                         https://www.linkedin.com/in/4fieldshansgroenhuijsen/

 

 

 

 

. Alle artikelen en blogs , zie: https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/

. wekelijks mijn blog ontvangen ? Meld je aan via “aanvraag artikelen” op
https://www.hansgroenhuijsen.nl/inschrijven-kennisblogs/

. ©alle rechten voorbehouden Hans Groenhuijsen, 2024.

Veel blogs over China, EU, EV op mijn website:
https://www.hansgroenhuijsen.nl/category/4fields/electric-vehicle/