Toverformules : W2H2.

Corona vraagt onze aandacht. Maar het is goed om ondertussen te werken aan de volgende uitdagingen, of eigenlijk de oude uitdagingen.
Energie is een sleutelwoord. Wind, elektriciteit en waterstof vormen een veelbelovende drie-eenheid.

1. Over formules en euro’s.

We leven in een tijdperk van formules en afkortingen. Covid-19, de R-factor, BC (Before Corona) en dus ook AC(After Corona), RIVM, OMT, WHO. Dit jargon blijft nog wel even. Maar het wordt tijd om te kijken naar een volgend tijdperk. De discussie is losgebrand over de aanpak van andere grote vraagstukken (daarover in ander blogs meer) : energie en klimaat om maar eens wat te noemen. Wen er maar vast aan : een nieuw tijdperk, een nieuw jargon. Daar gaan we met kWh, GW en MW (giga en mega watt), 3PsGO (Power to Gas Offshore), W2H2(Wind to Hydrogen). En daarmee zitten we dus midden in de discussie over energie, en over waterstof (hoewel dat eigenlijk een energiedrager is). Het lijkt alweer lang geleden dat het ging over CO2, stikstof, klimaatakkoord., maar goed een jaar geleden stond dat midden in de belangstelling. Hoekstra en Wiebes hadden het over een enorm fonds met tientallen miljarden, van waaruit we konden investeren in een betere wereld; een bedrag dat wat bleekjes afsteekt bij die mogelijk 90 miljard die we nu tegen de crisis inzetten, of de 8000 miljard die we daar wereldwijd voor vrij maken.

2. Over wind, elektriciteit en waterstof.

Goed, terug naar klimaat en energie. Daaraan wordt gelukkig verder gewerkt. Ik noem even 2 projecten. Het P2GO project waarbij we op zee elektriciteit opwekken met windturbines (de W) die ter plekke wordt gebruikt om waterstof (dus H2) te produceren. Het vermogen op zee (de Noordzee) gaat van een goede 1 Gw nu naar zo’n 12 Gw in 2030. Daar ter plekke waterstof mee maken is gunstig.Elektriciteit dekt maar 25% van ons energieverbruik, een groot deel van ons verbruik heeft te maken met warmte/opwarming (thuis maar vooral in de industrie) en waterstof is daarvoor een goede optie. Transport van elektriciteit naar de wal is vele malen duurder (tienmaal ?) dan het transport van waterstof. Waterstof is een prima energiedrager; je gebruikt elektriciteit om waterstof te produceren, en dat kan je vervolgens weer omzetten in elektriciteit (en een beetje water), zoals dat bijvoorbeeld gebeurt in een elektrische auto die geen batterij maar een brandstofcel heeft. Anders gezegd : als we met zijn allen meer elektriciteit opwekken dan we gebruiken, dan kunnen we dat surplus in een batterij stoppen (Ok, wel een hele grote), of je zet die stroom om in waterstof dat dan dus dient als een soort batterij of buffer (voor tijden dat we minder stroom hebben dan we gebruiken).
Het drieluik wind>elektriciteit>waterstof kent meer voordelen. Daar komen de fossiele olie en gas jongens om de hoek. De Noordzee staat vol met platforms boven putten die hun einde naderen. Alleen voor Nederland zou het gaan om zo’n 150 installaties. De keuze is : stoppen maar dan slopen met een prijskaartje van rond de 5 miljard (waarvan de staat 70% aftikt), of een nieuwe bestemming geven. De keuze lijkt makkelijk. We hebben nog een project in het Noorden, PosHYdon, waarbij o.a. Groningen Seaports en Gasunie werken aan een zee/land oplossing: energieopwekking op zee, transport naar het land, er daar in de Eemshaven waterstof van maken, dan verder transporteren naar industrierijke regio’s.

3. En waterstof in auto’s ?

Toepassing van waterstof als energiedrager in auto’s blijft een optie. Vraag is of dat alleen voor transport en grote afstanden geldt, of ook voor personenwagens. Voorlopig blijft de waterstofauto een vrij dure oplossing, en ligt het energieverbruik duidelijk hoger dan bij de “gewone” elektrische auto met een batterij. Een dekkend netwerk met laadstations is nog ver weg. Fabrikanten zijn terughoudend (misschien wel omdat zij vooral willen inzetten op de batterij-auto die zich meer bewezen heeft en op het punt van doorbreken staat).

4. Waterstof 100 % succes ?

Is waterstof binnen 10 jaar een succesverhaal ? Er zijn twijfels. Het proces als geheel (van wind naar stroom, van stroom naar waterstof, van waterstof naar warmte c.q. elektriciteit) is inefficient in de zin dat veel energie verloren gaat. Het gebruik van waterstof als energiedrager, als buffer, vraagt om enorme investeringen; de hoeveelheid opslagcapaciteit is gigantisch, en het netwerk dat nodig is om die buffers te voeden (dus opwekking uit wind en zon) is groot. Voor- en tegenstanders maken elkaar verbaal af en slaan elkaar met eindeloze berekeningen om de oren. Soms oprecht en goed bedoeld, soms ook vanuit eigenbelang, geldingsdrang en de kick om  “alternative facts” te verspreiden.

Ik ben maar een leek met hooguit wat verstand van auto’s. Maar ik heb de neiging om die afkorting W2H2 serieus te nemen. Mooi om te zien dat we niet wachten tot “na Corona” om deze aardkloot wat beter te maken, maar dat we zijn blijven werken aan de toekomst, ook tijdens de crisis. Als rechtgeaard Fries (vooruit, als Nederlander) houd ik van de wind (W) en het water (H2O); met die combinatie kan het niet stuk volgens mij.

Hans Groenhuijsen, 15 mei 2020.

Voor alle blogs, zie https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/
Voor de blogs over de Elektrische Auto (met batterij of brandstofcel),
zie https://www.hansgroenhuijsen.nl/category/4fields/electric-vehicle/