Stabiliteit en verandering vormen om te beginnen natuurlijk een prachtig begrippenpaar.

Samen zijn ze een dilemma in optima forma en vormen ze vaak een aanleiding bij uitstek om eens wat aan strategie te gaan doen. Vanuit een meer filosofisch perspectief, is het de vraag of verandering nu eigenlijk de grote (enige) constante is, of optreedt als een verstoring van een grotere stabiele orde. Of bestaan stabiliteit en verandering alleen maar dankzij elkaar, zijn ze tot elkaar veroordeeld, en vormen ze de bekende twee zijden van dezelfde medaille?

Vanuit een organisatiekundig en managerial perspectief zijn dezelfde vragen relevant maar er komt nog wat bij: De vraag:”wat moet ik ermee ?”. Hoeveel stabiliteit moet ik inbouwen in mijn organisatie ? hoeveel verandering moet ik genereren, zowel intern als naar/in de markt ? Ben ik, daarmee verband houdend, proactief of volgend en reactief ? Er wordt , logischerwijs, een brug geslagen tussen eigen organisatie en omgeving, tussen die twee wordt een wissel-werking verondersteld, waarbij meestal de (macro)omgeving als bepalend (op hoofdlijnen) wordt gezien en de organisatie meebuigt richting het punt van de ”perfect match”.

In een stabiele omgeving zal een veranderend(veranderingsgezind) bedrijf zijn kruit een beetje droog houden: wel bouwen en ontwikkelen maar rustig aan en voor de langere termijn.

Andere optie is natuurlijk om van omgeving te veranderen en een dynamischer markt/omgeving te zoeken (dat klinkt simpel maar een bedrijf kan je niet gewoon oppakken en in een compleet nieuwe context plaatsen).En tot slot kan je de bestaande en rustige omgeving eens flink wakker schudden: doe iets geks.Een rustig bedrijf in een rustige omgeving, serene rust alom, stilte a.u.b.

Dan de veranderende omgeving, de dynamiek extern. Een stabiel rustig bedrijf zal wel iets moeten doen, een beetje opschakelen en meebewegen. Hier geldt overigens evenmin de wet van de evenredigheid, dat wil zeggen dat mate van dynamiek extern en intern gelijk moeten zijn. Ook (of juist) een bedrijf met een zekere rust en stabiliteit kan het prima doen in een wat hectischer omgeving.

Een dynamisch bedrijf in een dynamische omgeving levert , op het eerste gezicht, een perfect match. Maar er kunnen een paar dingen fout gaan. Met al zijn dynamiek kan het bedrijf ongemerkt een andere kant uit evolueren dan die dynamische markt en dus de aansluiting missen. Interne dynamiek kan zo groot worden dat het bedrijf wat losgeslagen wordt, en helderheid over koers en identiteit gaat verliezen. Achteroverleunen is nog zo’n gevaar: kijk ons eens dynamisch en alert zijn, succes is verzekerd.

Hans Groenhuijsen, oktober 2016.