Sharing: een hype of een serieuze optie?

Sharing is hip. Of al op zijn retour? Was het een kortstondige hype zonder echt succes, of is het een serieuze optie voor de toekomst? Er is ongetwijfeld sprake van enig idealisme en wat dagdromerij. Maar tegelijk is het gewoon zakelijk gezien een kans om klanten anders te bedienen en vast te houden, op basis van de voordelen voor betrokken partijen en voor de samenleving; zeker als sharing onderdeel wordt van een combinatie van technologieën zoals elektrisch, connected en autonoom.

Wat is het?

Kort gezegd kunnen we auto delen of ritten delen (car of ride sharing), kan sharing worden ontwikkeld in een B2C model zoals Greenwheels, of tussen consumenten via een platform (Peer 2 Peer) zoals Snappcar. We kunnen een auto thuis laten bezorgen, of oppikken op een vast punt en daar weer inleveren (station-based). Of we pakken die auto ergens, en droppen hem ook weer ergens waar het jou uitkomt (free float).

Voor wie?

Gebruiksmogelijkheden zijn grenzeloos. Gebruik kan worden georganiseerd binnen een bedrijf, in bredere zin voor zakelijke gebruikers, voor consumenten/autobezitters, voor huidige gebruikers van taxi en OV. Sharing kan ook worden benut door nieuwe doelgroepen, mensen die tot nu toe autorijden te duur of onaantrekkelijk vonden.

Waarom?

Sharing kan leiden tot minder auto’s op de weg, en vooral minder auto’s in stedelijke gebieden. Combinaties kunnen worden ontwikkeld met vormen van openbaar vervoer/andere modaliteiten.
Kosten kunnen omlaag voor de gebruiker. Gemak neemt toe: je hebt alleen een auto als je hem nodig hebt, geen zorg over onderhoud, parkeren etc.

Elektrisch en connected?

Het is duidelijk dat sharing en elektrisch goed samengaan: stille, zuinige en schone auto’s in de grote steden. Connectivity is handig om de deelauto te kunnen bestellen, traceren, af te rekenen etc. Autonoom rijden maakt het verhaal compleet. De deelauto kan zichzelf parkeren, kan op bestelling naar jou toekomen, en kan prima worden gebruikt door mensen die dat nu niet kunnen (gehandicapt, blind/doof, kinderen). De connected en autonome auto maakt het ook mogelijk om sharing-auto’s toe te passen in minder dichtbevolkte gebieden met kleinere vloten. Gebruik en bezettingsgraad kunnen makkelijker worden geoptimaliseerd met een connected en autonome auto.

Hoe groot is de markt?

Lastig te bepalen maar voorlopig wordt aangenomen dat sharing uiteindelijk voor zo’n 30% van de autorijders een aantrekkelijke optie kan vormen. In Nederland is nu ruim 1% van de autorijders (11 miljoen mensen hebben een rijbewijs), deels, om naar sharing ; in andere landen (bijvoorbeeld de USA) ligt dat vaak wat hoger.
Verwachting is dat dit snel kan stijgen. Voor Nederland wordt een groei verwacht naar 2,5 % in 2020 en 5 tot 6% in 2025 (toch al voorbij de 500.000 gebruikers). Daarna kan het hard gaan, zeker ook door de combi met autonomous driving. McKinsey rekent met 2 scenario’s : een jaarlijkse groei tot 2030 van 28% en een groei van 15%. Dat leidt dus in 14 jaar al snel tot 10-40% van de consumenten die gebruik maken van sharing.

Komen er dan minder auto’s?

De impact op nieuwverkoop is voorlopig bescheiden; terugval in Europa en de VS wordt gecompenseerd door groeiende verkoop in opkomende markten. Die groei zal uiteindelijk worden geremd; McKinsey verwacht dat in 2030 30% van die groei niet plaats vindt door sharing. “ Rethink X”, een Amerikaanse denktank, voorspelt dat in 2030 95% van het vervoer gaat via Transport as a Service; het aantal auto’s in de USA zou dan zakken van 247 naar 44 miljoen, een daling van ruim 80%. Een extreme voorspelling maar het signaal is duidelijk: minder auto’s. Maar positief blijft dat de vraag naar mobiliteit, ook in Nederland, blijft toenemen, en het gebruik van de auto (dus de vraag naar mobiliteit per auto) zelfs kan groeien doordat de drempel lager wordt, het allemaal erg eenvoudig wordt, en nieuwe doelgroepen gebruik kunnen gaan maken van de auto.

Maar misschien wel andere auto’s?

Het ligt voor de hand om voor dat autodelen, vooral in stedelijke gebieden en voor de korte afstand, “purpose built”cars in te zetten: niet alleen elektrisch, maar ook kleiner, met minder vermogen, eenvoudiger om te bouwen. Dat zou de prijs van zo’n auto met 25% kunnen verlagen. Zeker in die grote stedelijke gebieden is het logisch dat er mengvormen ontstaan van privaat vervoer (auto’s in bezit) en openbaar vervoer, met een scala aan modaliteiten.

Wat betekent dit voor de fabrikant?

Minder auto’s dus, maar wel intensiever gebruikt en dus sneller vervangen, iets meer onderhoud (hoewel dat met elektrische autonoom rijdende auto’s wel krimpt). Maar het betekent ook dat fabrikanten makkelijker kunnen voldoen aan emissie-normen, klanten op een andere manier kunnen binden (en veel data verzamelen over gebruik en gedrag). Ze kunnen platform-modellen ontwikkelen ten behoeve van sharing. De strategische vraag is of ze de weg van de geleidelijkheid volgen, in stappen vanuit het bestaande business model sharing ontwikkelen? Of gaat de OEM voor de grote sprong voorwaarts? Het echt ontwikkelen van een compleet nieuwe markt met snelle toepassing van speciaal ontwikkelde autonoom rijdende auto’s , en zelf de business ontwikkelen in plaats van dat over te laten aan andere partijen, gevestigd (lease, verhuur) of nieuw?

En voor de dealer? de retailer?

Zelf op maat auto’s bouwen lijkt me niet haalbaar. Maar een sharing model ontwikkelen moet kunnen; voor zakelijke rijder en voor particulier, een B2B en een P2P versie. Data (alweer) zijn van belang, het behouden van die klant en hem (letterlijk in dit geval) een perfecte customer journey aanbieden is goud waard. Het is een manier om jouw auto’s (jouw merk) onder de aandacht te brengen, sharing neer te zetten als een alternatief voor een proefrit, onderhoud binnen de deur te houden. Nieuwe doelgroepen aanboren is een optie, meer (potentiele) klanten dus. En er kan meer koppeling worden gezocht met OV en stedelijke/lokale initiatieven.

Bouw je toekomst zou ik zeggen. Of om in de sfeer van car sharing te blijven:
”take a ride to the future”.

 

november 2017.

Zie o.a.:
McKinsey, “how shared mobility will change the automotive industry”, april 2017.
http://www.mckinsey.com/industries/automotive-and-assembly/our-insights/how-shared-mobility-will-change-the-automotive-industry