Overshoot day : hoe eerder, hoe beter ? Dat klinkt mooi, alsof het een wedstrijd is. Op 12 april 2023 ging Nederland over die grens heen.
Ofwel : als de hele wereld zou |werken en leven als Nederland, dan zouden we 3,6 aardbollen nodig hebben. Die hebben we niet.
Dat betekent dat we een flinke aanslag plegen op de reserves die de aarde bezit: die reserves worden niet aangevuld, en worden dus
geleidelijk opgemaakt.
Simpel gezegd : Overshoot day is de dag waarop we de hoeveelheid grondstoffen etc. die we aan de aarde onttrekken, gelijk is aan de hoeveelheid die de aarde in een jaar kan genereren. Je bent dus NIET de beste als je die grens als eerste bereikt, integendeel. (photo : NASA).
Nederland, 18 miljoen mensen op dat hele kleine stukje aarde….
. ter vergelijking : De wereld als geheel komt dus uit op 2 augustus, in 2010 was dat nog 21 augustus, in 2000 4 november en in die goeie ouwe tijd 1970 was het 29 december.
. De ecologische voetafdruk van Nederland is meer dan 7 keer zo groot als de Nederlandse biocapaciteit en 3,6 maal groter dan wat wereldwijd beschikbaar is.
. De carbon-footprint van Nederland is 60% van onze totale voetafdruk. Ook als de doelstelling van 55% reductie in 2030 gehaald wordt, blijft CO2 uitstoot de dominante factor van onze voetafdruk.
. Onze stikstofuitstoot per hectare ligt ruim 4 maal hoger dan het Europees gemiddelde. De stikstofcrisis zorgt voor ongewenste vertraging op de uitvoering van de energietransitie.
. Voedsel is goed voor bijna een kwart van de totale ecologische voetafdruk. De vlees- en zuivelconsumptie neemt hiervan meer dan 40% voor haar rekening.
Impact van beleid.
Vraag is altijd wat we nu opschieten met al die plannen, akkoorden, convenanten en wat dies meer zij. Het klimaatakkoord en initiatieven op gebied van duurzame landbouw en circulaire economie verminderen onze voetafdruk. De vijf maatregelen met de meeste impact verschuiven Dutch Overshoot Day naar 30 juni, waarmee we voor Nederland van 3,6 naar 2 aardes gaan, een flinke stap maar dat vraagt nogal wat.
. Klimaatakkoord: Verminderen van de CO2 uitstoot met 55% in 2030 (t.o.v. 1990). Als we dit realiseren maken we een enorme stap: 32 dagen.
. Emissievrij vervoer: Als alle vervoer in 2030 emissieloos is, schuift Dutch Overshoot Day met nog eens 18 dagen op.
. Plantaardig dieet. Als we in 2030 50% minder dierlijke proteïne eten, zoals in aanvullend klimaatbeleid wordt voorgesteld, schuiven we de datum met bijna 2 weken op.
. Circulaire economie: In 2030 is de helft van de materialen die we gebruiken circulair. Omdat we minder ruwe materialen gebruiken vergt dit minder energie en uitstoot waardoor
de overshoot datum 10 dagen opschuift.
. 50% minder voedselverspilling in 2030, conform de SDG- doelstellingen, levert nog eens 7 dagen op.
1 voor twaalf ?
Je kunt zeggen : het is maar een datum, een mogelijke rekensom, en zijn alle data wel correct etc.? De trend is er, we verbruiken te veel, de aarde raakt zo uitgeput, ooit. Goed, daar vinden we (of “ze) wel wat op. We doen een stapje terug en klaar. De kracht van deze rekensom en de uitkomst daarvan is de eenvoud, de vergelijkbaarheid. Tegelijk is dat ook een zekere zwakte, het is te simpel. Maar onder dit rekenmodel ligt een schat aan data, die meer inzicht geven. En vervolgens eindigen we voorlopig met de constatering dat meer studie, meer overleg, meer onderzoek nodig is : de onderliggende oorzaken, de mogelijke oplossingen plus kosten/baten analyse, een zicht op neveneffecten, op haalbaarheid, op draagvlak, op samenhang met internationale afspraken en verdragen. Waarbij we hopen dat dat uiteindelijk wordt gevolgd door actie. Huiswerk in de polder maar dat is niet nieuw, dat wisten we al.
Bronnen o.a. :
Visual met overshoot datum per land, 2023 : https://www.overshootday.org/newsroom/country-overshoot-days/
https://www.overshootday.org/newsroom/press-release-dutch-overshoot-day-2023-nl/
https://www.independent.co.uk/climate-change/news/earth-overshoot-day-2023-b2385618.html
https://www.nationalgeographic.nl/natuur-leefomgeving/a44709135/earth-overshoot-day-2023
https://www.independent.co.uk/climate-change/news/earth-overshoot-day-2023-b2385618.html
Hans Groenhuijsen, 3 augustus 2023.
Artikelen over klimaat, een betere wereld:
https://www.hansgroenhuijsen.nl/category/4fields/de-toekomst-een-betere-wereld/
. Alle artikelen en blogs , zie: https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/
. wekelijks mijn blog ontvangen ? Meld je aan via “aanvraag artikelen” op
https://www.hansgroenhuijsen.nl/inschrijven-kennisblogs/
. ©alle rechten voorbehouden Hans Groenhuijsen, 2023.
T 06-52 58 95 85
M hans@hansgroenhuijsen.nl
I https://www.hansgroenhuijsen.nl
Link https://www.linkedin.com/in/4fieldshansgroenhuijsen/