Ooit  veronderstelde ik dat sommige dingen gewoon zo zijn, waar zijn, objectief vastgesteld punt uit. Lang geleden inmiddels. Daarna kwamen de vraagtekens, de twijfels, de aarzelingen. En koesterde ik een heimelijke bewondering en jaloezie  voor maar vooral ook een aversie jegens een ieder die het allemaal zo zeker wist : starheid, benepenheid, domheid, valse voorstelling van zaken etc.  Maar vaak waren het ook mensen die op zoek waren, schijnzekerheid zochten, overzicht en rust wensten.  En tegelijk waren en zijn er waarden die overeind moeten blijven staan, misschien wat simpel en dogmatisch maar het houdt een mens op de been.Ergens in deze wereld dwalen we nu rond. Uit een breed scala aan problemen, issues, uitdagingen en kansen, pak ik er even twee. De elektrische auto  en de exit van de verbrandingsmotor (door mijn affiniteit met het fenomeen auto en met mobiliteit), en de koe (OK, zal te maken hebben met het Friese platteland waar mijn wieg stond) en dan vooral het stikstofdossier.In beide dossiers gaat de complete trukendoos open, komisch maar eigenlijk diep triest. Een menukaart, een handleiding  om bij  grote thema’s tegen te stribbelen, mee te stribbelen, zand in de machine te gooien.

Hebben we een probleem ?

. We ontwikkelen doemscenario’s, de wereld gaat bijna ten onder.
. we ontkennen glashard dat er een probleem is, leveren daar “bewijs” bij.
. we zien wel het probleem maar, kom kom, het valt wel mee.
. Ok, we hebben een probleem maar dat lost zichzelf op resp. wordt opgelost door die ongelofelijke technische vooruitgang die ons al vaker heeft gered (en even zo vaak mede
schuldig was aan het ontstaan van het probleem trouwens).
. we hebben een probleem maar we zien niet de echte oorzaken.
. we willen wel oplossen maar ja : de samenhang met andere grote problemen, wie gaat het betalen, lastig dus.
. OK, we hebben een probleem, het is waarschijnlijk onoplosbaar, dus alle remmen los zo lang het nog kan.

Wat zijn de feiten ?

. een continue stroom van (alternatieve) feiten en onderzoeken, vaak gevoed door een diep geworteld wantrouwen jegens “zij daar” : de elite, de politiek, de wetenschap, de linkse kerk.
. Altijd ontkennen, altijd subtiel de boodschap van de ander en de persoon in kwestie in een kwaad daglicht stellen, altijd twijfel zaaien
. altijd oproepen tot nader, onafhankelijk onderzoek (wie kan daar tegen zijn?), altijd de conclusie dat nader onderzoek nodig is.
. altijd “zwartepieten” : het ligt aan de sector, het ligt aan de banken, het ligt aan de politiek, aan de ambtenaren, aan Brussel, aan de banken.
. altijd de aanpak van onderzoek onderuit halen : conclusies stonden al vast, een samenzwering, het grootkapitaal, valse feiten, achterhaald, onvolledig.

Verandering is slecht.

. verdachtmaking van alles wat op verandering lijkt, vanuit een vurig en bijna romantisch geloof in continuïteit, stabiliteit.
. de redenering dat jij (jouw groep/roedel/club etc.) bij uitstek het slachtoffer bent, jij moet inleveren en de anderen (die nog veel erger zijn) niet of nauwelijks.
. angst en onzekerheid die worden vermomd in een  gedaante vol zekerheid, overtuigingskracht, en gelijkhebberigheid.
. bij elke verandering is de reflex : stop. Bij elke verandering worden de (mogelijke) nadelen uitvergroot, en wordt ontkend dat die verandering ook positieve effecten heeft.
. en natuurlijk zijn er mensen die per definitie tegen zijn. Ongenoegen en onvrede zijn de basis. En het geeft, soms, gewoon een goed gevoel om altijd en overal tegen te zijn,
ongeacht het onderwerp.

Probleem van een hogere orde.

Terwijl het gaat om een soms plat conflict vol met eigen belangen, wordt er een hogere betekenis
aan gegeven: de maatschappelijke ordening, de natuurlijke orde der dingen (en dan Is God soms dichtbij).  Het afschaffen van de auto met benzinemotor en nog wat maatregelen rondom
mobiliteit worden weggezet als een aantasting van fundamentele rechten: vrijheid, consumeren want ik heb er hard voor gewerkt, de zegeningen van de bekende vrije markteconomie.
Dat vrijheid, gelijkheid en broederschap  betrekking hebben op alles en iedereen op deze aardkloot, en  op toekomstige generaties, wordt gemakshalve vergeten.

Stap voor stap.

. er is een probleem maar de oorzaak daarvan ligt niet bij ons maar bij anderen: de rest van de wereld, de politiek, die verdomde neoliberale economie.
. we gaan het oplossen maar wel geleidelijk. Voordeel is dat we dan alsmaar de laatste stand van de techniek kunnen volgen, en dat we nadelen/schade kunnen matigen
(minder groei, inleveren van vrijheid of materiele welvaart).
. zeker nu met een scala aan crises (klimaat, economische structuur, dictaturen, oorlog….) moeten we terughoudend zijn, anders is het medicijn erger dan de kwaal.
. de sector (automotive of agrarisch etc.) is gebaat bij enige rust en ruimte; alleen als de sector in staat is om geld te verdienen, zijn grote investeringen in innovatie en transitie mogelijk.
. de basishouding is : verandering is slecht. Kleiner veranderingen binnen het systeem zijn nog enigszins acceptabel, maar veranderingen VAN het systeem zijn destructief.

De oplossing is een probleem.

. we doen al heel veel en dat blijven we doen maar stap voor stap : uitfaseren van diesel, luchtwassers, andere veevoer etc.
. wat jij een oplossing noemt voor een probleem, creëert een reeks nieuwe problemen.  Bij de elektrische auto:  de aanleg van een oplaadinfrastructuur, de vervuilende en mensonterende
grondstoffenwinning voor die batterij. Bij de stikstof : vernietiging van de economische structuur, de bijdrage aan de economie, de romantiek van de huppelende koe in de wei, de
ontwrichting van de samenleving, vooral het platteland (waar trouwens in goed 70 jaar al 85% van de agrarische bedrijven is verdwenen).
Je zou bijna vergeten dat we nog steeds problemen hebben, onder ogen moeten zien, en tot oplossingen moeten komen. En  inderdaad ontstaan dan vaak nieuwe problemen die ook
weer om een oplossing vragen.

Alle trucjes om de discussie hierover een verkeerde kant uit te sturen, compliceren en vertragen. Halve, verre van perfecte, oplossingen zijn de uitkomst. We moeten het er mee doen voorlopig.
Dat geldt voor boeren, burgers, buitenlui en de politiek.  Vraagstukken zijn groot, samenhang tussen problemen is zeer intensief, grote oplossingen zijn mooi en aanlokkelijk, de verleiding van
de panacee, maar misschien niet zo realistisch. Je mag hopen dat vele kleinere maatregelen uiteindelijk elkaar versterken en versnellen, zodanig dat we die “Grote Verandering” toch gaan realiseren; niet vanuit een vooropgezet groots masterplan, maar als gevolg van “de goede dingen doen” en “dingen goed doen”, ondanks en dankzij onze menselijke onvolkomenheden.

Hans Groenhuijsen, 19 juni 2022.

 

Meer blogs over toekomst, een betere wereld: https://www.hansgroenhuijsen.nl/category/4fields/de-toekomst-een-betere-wereld/

. Alle artikelen en blogs , zie: https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/

. wekelijks mijn blog ontvangen ? Meld je aan  via “aanvraag artikelen” op
https://www.hansgroenhuijsen.nl/inschrijven-kennisblogs/

. ©alle rechten voorbehouden Hans Groenhuijsen, 2022.

T                06-52 58 95 85
M              hans@hansgroenhuijsen.nl
I                 https://www.hansgroenhuijsen.nl
Link           https://www.linkedin.com/in/4fieldshansgroenhuijsen/