Het netwerk-effect.
In de basis komt het erop neer dat een product meer waarde krijgt naarmate het aantal gebruikers toeneemt, “het netwerk van gebruikers” groeit. Dat klinkt gek omdat we primair denken dat een product zelf voor de individuele consument waarde heeft. En soms is het zelfs zo, dat de waarde (subjectief) van een product toeneemt naarmate er minder gebruikers zijn: de exclusieve kostbare statusgevoelige met emotie en imago overladen topmerkproducten (bij auto’s blijvend: de Bentley, McLaren, Ferrari, Aston Martin etc.). Maar de theorie van het netwerkeffect klopt en is simpel. Als je als enige kunt lezen en schrijven heb je er niet veel aan. Als je de enige bent met een telefoon, dan is de waarde nihil. Hoe meer mensen en bedrijven die telefoon hebben, des te groter wordt de waarde en functionaliteit van dat apparaat.
Kijk naar de high tech sector. Daar werkt dat netwerk-effect op volle kracht. Hoe meer mensen gebruik maken van nieuwe technologie, des te meer waarde ontstaat er. Hoe meer mensen actief zijn op social media, des te meer berichten, foto’s etc. bereiken jou, en des te meer ben je zelf zichtbaar. Hier speelt, wat meer dan vroeger bij de bakelieten telefoon van mijnheer PTT, ook een gevoelskwestie. Meedoen en zichtbaarheid vergroot je status en populariteit. Niet meedoen is geen optie meer. Dat is een licht pervers gevolg van dat netwerkeffect. De waarde stijgt als er meer mensen meedoen. Maar naarmate er meer mensen meedoen, wordt het steeds moeilijker om niet mee te doen, om eruit te stappen. FOMO dus, “The Fear Of Missing Out”; je hoort er niet meer bij.
Kijk naar de auto met steeds meer gadgets, en autonome eigenschappen, waardoor de auto niet langer een stand-alone naar binnen gekeerd object is, maar een medium en platform, de connectie met die andere meer dan 1 miljard autorijders, met je werk, met het complete mobiliteitssysteem. En dan is 1+1 groter dan (of gelijk aan?) 2. We kunnen in plaats van over angst, trouwens ook praten over verlangen, het DOBI-effect, “the Desire Of Being IN”. En er is inmiddels ook een voorhoede die blij is om er even niet bij te horen, Het JOMO effect, “Joy Of Missing Out”. Met die auto zitten we al ruim 100 jaar in een enorm netwerkeffect: meer auto’s, meer energie, meer infra, meer, meer… En zo is een systeem ontstaan dat steeds groter wordt, zichzelf versterkt en daarmee zichzelf steeds meer onmisbaar maakt. Je moet er onderdeel van zijn, anders ben je “AF”, sta je erbuiten.
High speed, “the winner takes all”.
Een belangrijk verschil met traditionele producten is het tempo waarmee het aantal gebruikers toeneemt. Bij relatief kostbare hardware (denk aan de oude telefoon, de kostbare smartphones nu) vindt diffusie nog in een “bescheiden” tempo plaats. Maar in de wereld van data en social media versnelt de groei enorm. Technisch zijn er weinig belemmeringen (simpel gezegd: het is allemaal virtueel), kosten voor de consument zijn laag, de drempel om toe te treden is laag (just one click). Aanbieders weten dit, realiseren zich dat ze in een rat race zitten, en alleen de nummer 1 overleeft; het beruchte “winner takes all” principe. Dat leidt tot een uitermate offensieve strategie, schaal telt.
Consumenten moeten worden verleid met mooie en steeds weer nieuwe features. Directe en indirecte concurrenten worden uit de markt gedrukt of, nog simpeler, overgenomen. Ondernemingen die diensten ontwikkelen welke complementair zijn aan de eigen business worden overgenomen. Door die overnames neemt de groei exponentieel toe. En vooral, de hoeveelheid data explodeert: het aantal mensen waarover data beschikbaar is, en vervolgens de breedte en de diepte van die dataset. En de gebruikers zelf zorgen voor de exponentiele groei van de data en kwaliteit daarvan. Daar zit natuurlijk de kracht. Gratis bestaat niet; je “betaalt” in de vorm van data en die data is dus letterlijk goud waard.
OK toch even die elektrische auto. In een volgende blog kom ik daar nog op terug. De EV is high tech, duur om te ontwikkelen, lange doorlooptijden, een directe relatie met connectiviteit en digitalisering. Ook hier is snelheid een must gebleken, en maakt voorsprong je bijna tot winnaar. Maar behalve high tech zijn hier ook vooral de klassieke wetten van de maakindustrie van kracht: snel ontwikkelen, de hele keten (grondstoffen, onderdelen etc.) veiligstellen, blijven door ontwikkelen en vernieuwen, economies of scale, thuismarkt en export, agressieve marketing etc.
Eerdere blogs over “wetten” op https://www.hansgroenhuijsen.nl/category/4fields/automotive-en-mobiliteit/
Hans Groenhuijsen, 30 april 2024.
T 06-52 58 95 85
M hans@hansgroenhuijsen.nl
I https://www.hansgroenhuijsen.nl
Linkedin https://www.linkedin.com/in/4fieldshansgroenhuijsen/
. Alle artikelen en blogs , zie: https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/
. wekelijks mijn blog ontvangen ? Meld je aan via “aanvraag artikelen” op
https://www.hansgroenhuijsen.nl/inschrijven-kennisblogs/
Afbeelding : Fernando S. Aldado~commonswiki – Wikimedia Commons