Het kabinet is voornemens (vele voornemens sterven overigens in schoonheid, zeker in de politiek) om ergens richting 2030 over te gaan naar dit mooie systeem van Betalen naar Gebruik. Daar is al 45 jaar veel over te doen; dan zou je een goede oplossing verwachten maar zo ver zijn we nog niet. Er is veel onduidelijk, er is veel kritiek, de uitvoering is nog een issue. (zie eerdere blogs, linkjes onderaan dit artikel).
We zijn het oneens over alles : over de doelen (een goed wegennet, meer veiligheid, minder autogebruik, minder spitsproblemen/files, minder uitstoot…), over de uitvoering (registratie, privacy, datagebruik), over de rekensom (uitgaan van emissie, gewicht, tijdstip, kilometers, hoogte van de heffing per kilometer). Effectief of niet, de rekensom in het voorstel van het kabinet is simpel :
Betalen naar Gebruik; daarin zitten dus twee variabelen.
Het gebruik.
Als we terugkijken dan zien we natuurlijk dat dat gebruik van die auto flink toeneemt : simpel gezegd meer auto’s en dan nog eens meer kilometers per auto. Een paar kanttekeningen.
Eerst maar eens definiëren over welke voertuigen we het nu hebben. We sluiten een aantal voertuigtypen uit : vrachtwagens, trekkers voor opleggers, speciale voertuigen, bussen. We rekenen alleen de personen- en bestelauto’s mee. In 2015 was dat 121633 mln. km., in 2019 ging dat naar 129055 en in 2020 naar 110761 (Corona etc.) mln. km. Maar dan is er nog een correctie : we sluiten de buitenlandse voertuigen uit, die betalen nu en in de toekomst niets. En natuurlijk betalen we alleen voor kilometers op Nederlandse wegen ?, nee dus. We meten alle kilometers die een Nederlandse auto aflegt ongeacht land, soort weg etc.
Kortom : we rekenen met alle kilometers die door Nederlandse personenauto’s en bestelwagens worden gereden op ’s lands wegen en op de wegen in het buitenland.
Voor personenauto’s ligt die kilometrage achtereenvolgens (2015, 2019, 2020), gemeten in mln. km. op 115913, 122505, en 100600. Voor bestelwagens : 16544, 18683, 18107.
Personen- en bestelwagens samen : 132457 in 2015, 141188 in 2019 en 118707 mln. km.
Gemiddeld rijdt een particulier met zijn auto 11.500 km. (overwegend op benzine, zo’n 90% inmiddels). Zakelijke rijders komen op ruim 22.000 km. per jaar ruim 80% op benzine). Over-all rijdt een Nederlandse personenauto 12.850 km. per jaar, waarvan 1860 km. in het buitenland.
Het betalen.
Grofweg zijn de opbrengsten voor de staatskas rondom de auto als volgt in mln. EUR. : Benzine 4000, diesel 3500, BPM, 2300, MRB 4400 plus 1700 aan provinciale opcenten, BTW 3500, assurantiebelasting 1325; totaal dus bijna 21 miljard. We beperken ons even tot de MRB, de motorrijtuigenbelasting, ook wel de wegenbelasting; daar gaat het nu om. Maar net als bij het gebruik gaat dit alleen over de personen- en bestelwagens. Dus moeten we het bedrag dat binnenkomt aan MRB corrigeren, en al die andere voertuigen eruit halen. Geen schokkend bedrag denk ik maar dit zal toch gaan in de richting van 150 tot 200 mln. EUR (nader onderzoek nodig; doe nog eens een rapport).
Vraag is nog even wat er gebeurt als deze maatregel slachtoffer wordt van zijn eigen succes. Stel dat we die auto minder gaan gebruiken, terwijl de overheid die MRB-achtige inkomsten op peil wil houden ? Dan ga je dus per kilometer meer betalen. Of nog een optie, de overheid jaagt die prijs per kilometer verder op en gebruikt de meer-inkomsten voor andere doelen (laten we aannemen tot nut van het algemeen).
Dan de ultieme som :
4400 mln. (MRB) + 1700 mln. (opcenten) – 200 mln. (MRB andere voertuigen) /141118 mld.(km. in 2019) = 4,2 cent.
Je eigen omslagpunt is dan simpel te berekenen : je huidige MRB (incl. opcenten) vergelijken met je jaarlijkse kilometrage * 0,042 EUR. De gemiddelde particuliere autorijder (zie boven met 11.500 per jaar) komt dus uit op zo’n 480 EUR per jaar.
Goed of niet goed, realistisch of niet ? Wat je uiteindelijk verder voor je auto gaat betalen wordt door die zelfde overheid in flinke mate bepaald : de brandstofaccijns, de BTW, BPM of wat daarvoor in de plaats kan komen, subsidies op schone auto’s; en verder je afschrijving, onderhoud, rentelasten, verzekeringspremie.
Ik wens u mooie sommetjes en een goede reis.
Hans Groenhuijsen, 10 juli 2022.
verder artikelen over dit onderwerp:
https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/betalen-naar-gebruik-een-eindeloze-weg-sinds-45-jaar/
https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/betalen-naar-gebruik-deel-2-en-dan-wordt-het-2021-2/
https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/betalen-naar-gebruik-deel-4-wetten-van-de-mobiliteit/
. Alle artikelen en blogs , zie: https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/
. Wil je in het vervolg wekelijks mijn blog ontvangen ? Meld je aan via “aanvraag artikelen” op
https://www.hansgroenhuijsen.nl/inschrijven-kennisblogs/
. ©alle rechten voorbehouden Hans Groenhuijsen, 2022.
T 06-52 58 95 85
M hans@hansgroenhuijsen.nl
I https://www.hansgroenhuijsen.nl
Link https://www.linkedin.com/in/4fieldshansgroenhuijsen/