In een paar blogs kijk ik naar uitvinden en ontdekken,
vervolgens naar auto en mobiliteit als systeem,
naar de mogelijkheden en noodzaak tot verandering,
het opnieuw uitvinden van die auto en mobiliteit.
Aflevering 2 : veranderen van de auto en mobiliteit ?
Er zijn verschillende routes denkbaar natuurlijk. Maar enkele vragen gaan daaraan vooraf. Wat wilden en willen we ook alweer met die auto ? Waarom is die er ? Welke behoeften worden daarmee vervuld ? Wat is de functie van die auto ? Waarbij de antwoorden nu zeer waarschijnlijk anders zijn dan 20 of 50 of 100 jaar geleden. Vragen met een hoog “open deur” gehalte, maar ook vragen waar we aan voorbij gaan. De ene neemt als vertrekpunt : de auto moet gewoon blijven; de ander vindt dat we morgen wel zonder kunnen. In welke zin is die auto dan een succes geworden ? En past die auto nog bij de veranderende verwachtingen, behoeften en functies t.a.v. die auto ? Wat zijn de negatieve effecten van die auto ? Hoe kunnen we die negatieve effecten oplossen ? En direct beland je dan in een discussie die natuurlijk een sterke economische, maatschappelijke, politieke en ideologische lading heeft. Als vertrekpunt wordt vaak die auto genomen. Dat is onaantastbaar. Maar daarmee wordt elke discussie erg vernauwd. Stel dat je mobiliteit als vertrekpunt neemt, dan wordt daarmee die auto plots “slechts” één van vele mogelijke oplossingen. Stel dat je economisch en maatschappelijk gezien groei niet langer heilig verklaart, maar streeft naar meer evenwicht, welvaart en welzijn, niet alleen het NU maar ook de toekomst, niet alleen de baten maar ook de kosten. Een redenering/discussie die je gelijk kunt wegzetten als dagdromerij, net zo goed als je degenen die de auto heilig verklaren kunt afserveren als petrol heads.
Niet zozeer de waarheid maar vooral de acceptabele oplossing ligt in het midden, maar op die plek zijn we nog niet aangeland. Reductie van CO2 is een groot thema, hoewel niet het enige. Daarbinnen is de uitstoot van de afdeling transport/mobiliteit aanzienlijk. Maar, even de redenering van daarnet volgend, zijn er wel meer issues rondom mobiliteit en auto. Denk aan de productie van al die auto’s, de vervuiling die daarmee gepaard gaat en het grote beslag dat wordt gelegd op grondstoffen (en daarbij weer vervuiling, uitputting); het gebruik(misbruik?) van schaarse ruimte (wegen, parkeren), het verbruik van kostbare tijd aan reizen. Maar ook de door onszelf gecreëerde noodzaak om ons continu te verplaatsen en de auto als (enige ?) middel daartoe ? denk aan de bekende trits: wonen, werken, verplaatsing naar familie en vrienden en de sport en recreatie, en de winkel, en de zorgverlener en…..
Maar wie gaat daar over ? De burger van dit gaver land ? de overheid of beter nog, de politiek ? Maar die leeft deels in de waan van de dag, de uitruil en het compromis, de angst voor de volgende stembusgang, handhaving van de status quo, rekken en erbij blijven, en doormodderen als hogere kunst. Of probeert er het beste van te maken zonder te verzanden in allesomvattende blauwdrukken en krachteloze visioenen. De politiek realiseert zich al te goed dat het volk/het land niet zit te wachten op een revolutie, op een shock. Maar als we kijken naar de andere “actoren” rondom de auto en mobiliteit (fabrikanten, de complete automotive sector, de consument, bedrijfsleven) , dan vinden spelers elkaar juist in de dodelijke combinatie : enerzijds die geweldige toekomstvisies, akkoorden, actieplannen, intentieverklaringen; en anderzijds het aanschurken tegen hoe het nu is, kleine stapjes, pilots, proefprojecten etc. We willen wel veranderen maar dan eerst…. Op veel punten wordt , deels terecht, gekeken naar de politiek, naar de overheid : kom met beleid, met keuzes (waarbij ieder zijn eigen voorkeuren heeft), en…. kom met geld.
De autofabrikanten spelen natuurlijk een grote rol. Ze slepen een historie mee van meer dan 100 jaar, de ICE (nog een keer : internal combustion engine dus auto met verbrandingsmotor), schaalver-groting, een blije consument, meer meer. Het blijft een vraag of ze tijdig hebben geschakeld. De opkomst van Tesla en van China in de productie van EV is een teken aan de wand. Het leek lang op “meestribbelen” in die traditionele auto-industrie: wel veranderen maar met kleine stapjes, met aarzeling en met logischerwijs een beroep op support vanuit de politiek. Focus bleef natuurlijk de auto: zuiniger, schoner als het kan, groter en luxer omdat het kan en moet. Vooralsnog is daarmee de batterij-auto de richting, noodzaak maar ook een route waarlangs je nog steeds auto’s kunt bouwen met een hoge toegevoegde waarde en dito marge (tenzij een langdurige prijzenslag vanuit China ons in de wielen rijdt).
De batterij dus als een volgende stap in de ontwikkeling van de auto en het bijbehorende verdienmodel. Het bestaande mobiliteitssysteem blijft overeind. De suggestie is vaak dat de industrie bezig is om haar wil op te leggen, de markt te dicteren vanuit puur eigenbelang. Met dat eigen belang is op zich weinig mis als een markt (met ook een overheid) dat beheerst/corrigeert. Technology push is zeker rondom de auto erg sterk, maar dat impliceert op zich nog geen verwijt aan de industrie. De switch naar EV zet door. Tegelijkertijd hebben we wel het bekende “obesitas” probleem; auto’s worden groter en zwaarder en luxer en sterker; een trend die haaks staat op het streven naar minder (minder energie, minder uitstoot, minder milieubelasting, minder grondstoffen….).Obesitas van auto’s weerspiegelt het obesitasprobleem bij de mens zelf dus, we komen er niet van af.
In de waan van de dag maken we ons druk om die valse Chinese concurrentie, de politiek die ons belemmert, beperkt in onze vrijheid, in onze mobiliteit, in onze consumptiedrang, ons (liefst wettelijk vastgelegde) recht op van alles en nog wat. We roepen dat we willen veranderen, maar zien dat vooral als handhaving van de status quo met wat marginale aanpassingen, zonder dat de Wet van MEER wordt aangetast. De intenties zijn er, de goede wil is er, maar het WAT en HOE en WANNEER blijven open vragen, en dat vinden we ook wel comfortabel en een reden om nog even niets te doen. Verandering is OK maar met mate en vooral als er naast een (kleine of grote) opoffering ook een beloning in zicht is.
Ik moet vaak denken aan die tenenkrommende slogan van de belastingdienst: “leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker”. Verandering rondom de auto en mobiliteit is in veel gevallen niet heel erg leuk, laat staan makkelijker.
Zei iemand daar : “nieuw kabinet, nieuw beleid ?”
Hans Groenhuijsen, 11 maart 2024.
T 06-52 58 95 85
M hans@hansgroenhuijsen.nl
I https://www.hansgroenhuijsen.nl
Link https://www.linkedin.com/in/4fieldshansgroenhuijsen/
Alle artikelen en blogs , zie: https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/
. wekelijks mijn blog ontvangen ? Meld je aan via “aanvraag artikelen” op
https://www.hansgroenhuijsen.nl/inschrijven-kennisblogs/
. ©alle rechten voorbehouden Hans Groenhuijsen, 2024.
Enkele blogs rondom dit thema:
https://www.hansgroenhuijsen.nl/meer-wel-over-meer-doen-en-een-beter-nederland/
https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/probleem-en-systeem-oplossing-en-verlossing/
alle blogs over een groot aantal onderwerpen : https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/.