Eenhoorns aan de Westkust : over batterijen en elektrische auto’s.

Dat klinkt mysterieus. Maar het gaat om Unicorns (bedrijven die bij beursgang direct boven de 1 miljard zitten) en om de Amerikaanse Westkust, bakermat van de grote innovaties en disrupties deze eeuw. We kennen de buzzwords, de magische termen die worden gehanteerd: disruptive,  uitdagend, omzeilen de gevestigde orde, snelheid, top 3 positie en liefst dominant, venture capital. Recent dook er weer zo’n club op: QuantumScape; het klinkt bijna als de naam van een Bond-film (Quantum of Solace etc.).  Gemakshalve kort ik het maar even af tot Q.

  1. Waar gaat het om ?

Q (toevallig net die innovatieve techneut die speeltjes maakte voor Bond) is actief in batterijen. Het bedrijf claimt dat zij als eerste er in slaagt om een solid state pure lithium batterij te maken.  Voor een leek zoals ik: er wordt geen vloeibaar elektrolyt (zeg maar de verbinding tussen 2 polen) gebruikt maar een vast (solid) elektrolyt. Wauw, maar wat schieten we er mee op ?  Heel veel volgens Q. Lithium en dus litium-ion batterijen  zijn gevaarlijk, explosie- en brandgevaar. Met een solid state separator batterij is dat probleem eigenlijk over. Verder belooft het bedrijf een aanzienlijk hogere energiedichtheid, een supersnelle laadcycle (80% in minder dan 15 minuten), een langere levensduur en minder/geen capaciteits-verlies door veroudering, lagere productiekosten. Die energiedichtheid is wel een issue.  Die lag bij de oude lood-zuur batterij op 50 (uitgedrukt in Wh. Per kg) bij de nikkel metaalHydride (NiMH) op 100, bij de op dit moment succesvolle litium-ion op 250 -275. De solid state batterij van QuantumScape gaat daar met 90% overheen en komt op 500.

  1. EV moet naar groter volume.

Die energiedichtheid en vervolgens dus de range en de kosten van de batterij zijn al sinds de start van de EV belangrijke issues. De komende paar jaar bereikt de EV zo is de verwachting (althans de mijne) het “tipping point” :  kosten van de EV liggen dan op het zelfde niveau als van een auto met verbrandingsmotor, waarbij de EV ook nog eens in de daarop volgende jaren in kosten blijft dalen. Op dit moment, wat gechargeerd, ligt het succes van de EV vooral bij wat hoger geprijsde auto’s. Fabrikanten willen en moeten uiteindelijk naar de lager geprijsde auto’s toe met hun elektrificering. Dat schreeuwt nog veel meer dan nu om hoge energiedichtheid, grote range, gemak (ook bij het laden), en een stevige daling in de kosten van de batterij. QuantumScape belooft het allemaal.

  1. Maar even een stap terug: waar staat de onderneming ?

QuantumScape had/heeft als investeerders niet de minsten op deze aardbol: VW, Continental, SAIC, Bill Gates, Capricorn Investment. En de waardering bij de beursgang ligt naar verwachting rond de  $ 3,3 miljard. Op de loonlijst staan grote namen  uit de gevestigde industrie maar ook uit recentere start en scale ups. Twijfels zijn er ook. Het bedrijf is erg zuinig met informatie en met het leveren van overtuigende data die alle bovengenoemde “claims” onderbouwen. Er zijn al eerder, rondom batterijen, bedrijven geweest die zeer veelbelovend waren maar uiteindelijk van het toneel verdwenen en een partner teleurgesteld en armer achterlieten : in 2012 Envia met General Motors, in 2015 Sakti3 met Dyson.
QuantumScape is inmiddels al bijna 10 jaar bezig en verwacht nog enkele jaren bezig te zijn met ontwikkeling, vermoedelijk tot 2024. De aankondiging dat dan in 2025 de eerste batterijen bij Volkswagen worden ingebouwd, doet de wenkbrauwen fronsen. Juist die stap van ontwikkelomgeving naar grootschalige productie en commerciële toepassing blijkt vaak een hele moeilijke.

  1. Die andere EV club.

Dan hebben we altijd die andere EV club uit die contreien : Tesla. Veelbesproken, onderwerp van veel lof en cynisme, maar ook een breker eersteklas, op allerlei fronten. Zoals het er nu uitziet, draait de productie lekker door waarbij 2020 toch zo’n 40% hogere aantallen haalt dan 2019 (wel een Corona-dip in 2020), en komt Tesla ongetwijfeld  met een nieuw model; je raadt het al, precies in het hart van de markt, het middensegment en net daaronder (in Amerikaanse termen $30.000,-). Binnen enkele jaren moet er een Tesla-EV de weg op van rond de $25.000 (vergelijk nu de Model 3 van rond de 50 mille, en een beetje complete VW ID3 van rond de 40.000 en meer). Aandeelhouders waren wat minder enthousiast na de jaarlijkse meeting; het aandeel leverde zo’n 6% in.

En je mag aannemen dat Tesla (zo je wilt Elon zelf) sterk focust op nieuwe batterijtechnologie, bij voorkeur uit de eigen stal; de kans dat ze daarmee op meerdere fronten gaan winnen van Q schat ik hoog in. Musk legt de lat hoog en wil naar beter presterende batterijen, met meer range en tegen een lagere prijs. Halvering (of zelfs 70% reductie) in productiekosten is het doel van Musk en wat hij in de kop heeft, heeft hij niet in zijn …..t.  Musk draait volumes, heeft redelijk diepe zakken, en draait gewoon productie. Daar zijn dus Musk van Tesla en Jagdeep Singh (CEO van QuantumScape) het in ieder geval over eens: succes in de volumemarkt is essentieel en daarvoor is een betere en goedkopere batterij voorwaarde nummer 1.

We gaan het meemaken die beursgang, en we nemen alle kritiek en negatieve opmerkingen over Q met een enkele korrel zout. Het enthousiasme waarmee deze starter het graf in wordt geschreven is wel erg groot af en toe: eigen belang, de kick van kritiek, sensatiezucht, het niet willen en kunnen geloven in succes en het onvoorstelbare. Maar tegelijk zijn grote namen, grote bedragen en ronkende communicatie geen garanties op succes.

Hans Groenhuijsen, 29 september 2020.

Alle blogs over de EV     : https://www.hansgroenhuijsen.nl/category/4fields/electric-vehicle/
Alle andere blogs           : https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/