Je kent ze wel (ik ook); mensen die aan een half woord genoeg hebben, en direct de oplossing hebben die dan met veel kracht wordt geponeerd. Met de vraag of het een oplossing is en dus een goed advies of een “ik heb altijd gelijk” evangelie. Wat zijn zo’n beetje de opties in het conflict tussen EU en China (en de VS)?Het conflict rommelt wel even door. China geeft speldenprikken over de handel in varkensvlees, cognac etc.  Leuk beeld dat één auto met duizenden euro’s subsidie is gebouwd om uiteindelijk na een lange reis aan te komen in Europa waar zo’n 16 tot 20 m2 beschikbaar is om stil te gaan staan; een varken (ook gesubsidieerd) heeft tijdens zijn vrij korte leven ongeveer 1 m2 leefruimte en gaat als beest, maar meestal verpakt, naar China via dezelfde vaarroute.

Relatie met Chinese leveranciers stoppen is een route maar dat snijdt in eigen vlees, en is geen serieuze optie. Alternatieven zoeken (of letterlijk bouwen), andere suppliers en andere waardeketens is een zinvolle optie maar vraagt veel tijd en waarschijnlijk investeringen. Vooral als de oplossing wordt gezocht in “eigen” Europese industrie, welke (deels) vanaf nul moet worden opgebouwd.

Variant hierop is dat Europa de weg zoekt van sterke diplomatieke en economische relaties met bijvoorbeeld Afrika. Dit zou een opening kunnen bieden naar grondstoffen, arbeidsmarkt, en op termijn afzetmarkten. Hiermee wordt het nu nog beperkte speelveld Europa-China-USA vergroot, en wordt een serieuze bijdrage geleverd aan vergroening en vergroting van de welvaart in de betreffende gebieden. Het blijft een lange weg om dit te realiseren. Het roept vragen op over de politieke stabiliteit, en over de financiering van dergelijke initiatieven; de EU zal hierin een belangrijke rol moeten spelen. En de gevestigde industrie hier zal moeten accepteren dat nieuwe industrie in andere regio’s niet beperkt kan blijven tot een rol als subcontractor maar een serieuze kans moet krijgen, ruimte moet krijgen om te ontwikkelen. China heeft natuurlijk al jaren geleden de openingen gezocht naar Azië, Midden-Europa, Midden-Oosten en Afrika met het beroemde en beruchte Belt and Road Initiative, de nieuwe zijderoute (sinds 2014 $1000 miljard). Samenwerking met de USA blijft, ondanks de spanningen en verschillen (mede afhankelijk van een volgende president), van grote betekenis.

Belangrijk, maar vaak niet verder komend dan een schoon voornemen, is het selectiever toelaten van Chinese bedrijven, met name ook investeerders. Screening op allerlei aspecten (economisch, cruciale technologie, veiligheid etc.) en verkleining van de afhankelijkheid van China vormen een logische stap. China blijft buiten eigen land uitbreiden, ook in (Oost) Europa
met investeringen, werkgelegenheid, spin offs voor de lokale industrie.

Europa doet er verstandig aan om, behalve over allerlei rekensommetjes en heffingen te praten, vooral de relatie aan de orde te stellen, de stabiliteit en de betrouwbaarheid daarvan. Dat is geen slappe tekst maar gaat over grote belangen: klimaat, cybersecurity, nationale veiligheid. Lastig om hier afspraken over te maken maar het moet.

De EU zal (maar dat weten ze in Brussel ook wel) niet alleen naar die autootjes moeten kijken maar het perspectief verbreden.  Technologie is key, en China is hard bezig om de volgende Industriële Revolutie te winnen wellicht. Veel plezier met data, cyber, AI, digital, autonomous driving etc. Dat vereist een andere manier van kijken, een andere industriepolitiek. Voor een deel kan dat aan de markt worden overgelaten; voor een deel ligt er een schone taak voor overheden, als het gaat over innovatie, financiering/subsidiering, voorwaardenscheppend beleid, realisatie van samenwerking. Met een nieuwe Commissie (en een nieuw parlement?) moet een start gemaakt kunnen worden. Het verhaal is wel bekend. Blijven we de problemen van vandaag oplossen, alsnog proberen een bijna gelopen (en deels verloren) race te winnen? Of definiëren we een nieuwe uitdaging die uitstijgt boven “het gerommel” over auto’s en EV? Waarin meer wordt ingezet op de grote vraagstukken die we willen oplossen: welvaart en welzijn, klimaat, energie, mobiliteit?

De EU kan net als de US doet, selectiever gaan subsidiëren: minder of geen subsidie op EV’s van Chinese makelij en vol subsidiëren van die fijne Europese EV’s . Die Europese industrie zal dan wel op alle fronten concurrerend moeten zijn (scherp geprijsd, high tech uitrusting, goede prestaties, design etc.). Ongetwijfeld zal China daar een antwoord op hebben.

Misschien maar een idee, maar Europa is misschien wat traag in de acceptatie van de EV. Verkeerde regelingen, te veel wisselingen, afbouw of toch weer niet. De consument keert zich misschien wat af van die EV: toch te duur, dramatische restwaardes, toch weer de oude vooroordelen over levensduur van de batterij, de range en gelukkig ook over de laad infra en de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk. Leidend tot de ferme uitspraak: ik zou wel een EV willen kopen maar ja: toch het kostenplaatje, en een onbetrouwbare overheid, en onzekerheid over dat netwerk. Dus nu nog even niet.

Dat leidt naar het toverwoord “de-risking”. Afhankelijkheid en risico’s verlagen is mooi, maar op korte termijn lastig. Meer ontwikkeling en productie in het eigen Europese huis kan op termijn maar heeft allicht een ander prijskaartje dan het goedkope Chinese alternatief. Simpel gezegd: een EV wordt duurder als productie in Europa plaats vindt; allicht dat daarom veel subsidie nodig is om zowel bedrijfsleven als consument tot gewenst gedrag te stimuleren.

We hebben het wel de hele tijd over Europa, over de EU, maar dat suggereert dat hier sprake is van een zekere eenheid. Die is vaak ver te zoeken, belangen lopen uiteen of zijn zelfs tegengesteld; politieke en ideologische tegenstellingen worden scherper. Dat geldt binnen Europa, maar ook daarbuiten. En daarmee is paradoxaal genoeg de noodzaak tot samenwerking des te groter.

Hans Groenhuijsen, 3 juli 2024.

T                06-52 58 95 85
M                                   hans@hansgroenhuijsen.nl
I                                       https://www.hansgroenhuijsen.nl
Linkedin                         https://www.linkedin.com/in/4fieldshansgroenhuijsen/

 

. Alle artikelen en blogs , zie: https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/

. wekelijks mijn blog ontvangen ? Meld je aan via “aanvraag artikelen” op
https://www.hansgroenhuijsen.nl/inschrijven-kennisblogs/

. ©alle rechten voorbehouden Hans Groenhuijsen, 2024.

 

Veel blogs over China, EU, EV op mijn website: https://www.hansgroenhuijsen.nl/category/4fields/electric-vehicle/