De auto als ding op zich ?

Is de auto een ding op zich of slechts een onderdeeltje van een systeem ?

 

De auto is lang gezien als uiting van vrijheid, van individualisme; sterker nog, de auto leverde een grote bijdrage aan de emancipatie van de mens van onbeholpen holbewoner naar volwaardig participerend wereldburger. Dit narratief, in combinatie met wat imago, exhibitionisme, en een enkele praktische overweging (de auto brengt je van A naar B) vormden de basis voor het succes van de auto sinds zo’n 125 jaar
(foto : Flickr).

 De auto : onderdeel van een systeem.

De auto, en zeker de elektrische versie, staat niet op zich maar is onderdeel van een systeem, zelf van een aantal systemen Het is nu eenmaal zo dat we overal samenhang  zien, afhankelijkheden, relaties. Voor een deel kan je daar niet zo veel mee, het is een feit. Maar het is wel de moeite waard om af en toe toch te denken en te handelen in termen van een systeem; kunst is wel om dan grenzen te trekken, anders zit je voordat je het weet naar een wereldomspannend systeem te kijken waar je niets meer mee kan.

Goed de EV als systeem, als keten, als supply chain.
We hebben grondstoffen nodig voor de auto zelf en voor de  batterijen. En daar zit voor elk element al weer een wereld aan vast van ontdekken, winning, bruikbaar maken, transport, toepassing.
We hebben fabrieken nodig die onderdelen, batterijen etc. kunnen maken en een auto in elkaar kunnen schroeven. We hebben een netwerk nodig van bedrijven die die auto’s distribueren, onderhouden, repareren waar we ook weer veel equipment en onderdelen voor nodig hebben. We hebben overal door de hele keten energie nodig; in productie, transport, gebruik. En vaak hebben we energie nodig om weer energie te maken; denk aan de raffinage van olie, de opwekking van energie: wind, zon, gas, kolen naar elektriciteit of van water, gas en elektriciteit naar waterstof.  We hebben een wegennet nodig om die auto’s te kunnen gebruiken, parkeerplaatsen om ze te parkeren, verlichting om die wegen veiliger te maken. we hebben een dichte en omvangrijke infrastructuur nodig om de energie bij de auto te krijgen (benzinestations, snel-laders, waterstofstations, thuisladers. En om het nog gekker te maken: dit hele EV systeem hangt weer samen met de manier waarop we omgaan met huisvesting, met OV, met de manier van werken(wanneer, waar). En het raakt, als altijd, de economische, politieke en machtsverhoudingen in de wereld. Prettige wedstrijd dus.

Op zoek naar de beste oplossing.

Het begint logischerwijs met de vraag : wat willen we eigenlijk oplossen ?  Daar lopen de meningen direct uiteen. Idealiter zou dan je op basis van een eindeloze reeks scenario’s moeten kunnen benaderen welke set van oplossingen de beste is, daarvoor kiezen en dat dan gaan implementeren, met wet- en regelgeving gaan pushen. Een vrij complexe klus. Het aantal variabelen en oorzaak-gevolg verbanden is eindeloos, de dynamiek is groot, er treden constant veranderingen op, nieuwe uitvindingen worden gedaan en bestaande technologie wordt verbeterd. En wie gaat dat allemaal doen, bedenken, regelen ?

Je kan stellen dat we al lang een mechanisme hebben dat er voor zorgt dat dit hele vrij wankele systeem blijft functioneren, de MARKT. Deels is dat zo. Maar voor dit grote auto/mobiliteit- en energievraagstuk zitten er wel wat haken en ogen aan.  Zoals gezegd, de complexiteit is erg groot, technologie ontwikkelt door, consumenten veranderen, consumptiepatronen wijzigen, er zijn vele onzekerheden. “De markt” maakt geen keuzes die goed zijn voor het nut van het algemeen, voor de wereld van nu en voor de generaties na ons.  Maatschappelijke functies en waarden (mobiliteit, toegankelijkheid daarvan, betaalbaarheid, beperking van milieueffecten, leefbaarheid) worden niet per definitie geborgd binnen een marktsysteem. Natuurlijk hebben we daar dan regels en wetten voor die slecht gedrag blokkeren en goed gedrag stimuleren. Maar wat is goed en wat is slecht en voor wie en wanneer ?

Bij grote vraagstukken zoals mobiliteit en energie, zijn de effecten groot: lange onderzoekstrajecten, extreem hoge investeringen, lange bouw/realisatietijden. En er is een simpele regel : you can’t have it all. Je moet kiezen, met alle onzekerheden van dien en het risico dat je dus verkeerd kiest, dat er
ergens een nieuwe veel betere oplossing/technologie komt en het allemaal een beetje voor niks was. Daar hebben we natuurlijk wat op gevonden : onderzoek, innovatie, scenario-ontwikkeling, rapporten, een bewust gecreëerde botsing van meningen en modellen. Maar uiteindelijk moet je keuzes maken. Dat gebeurt eindeloos vaak elke dag in de wetenschap, in onderzoeksinstituten, in het ambtelijk apparaat, in de politiek en in het bedrijfsleven. Dat blijft moeilijk. De stroom rapporten, onderzoeken, enquêtes, testen etc.is schier eindeloos. Veel subjectiviteit wordt verpakt als objectiviteit. Objectiviteit wordt neergesabeld als subjectief, tendentieus, gekleurd, politiek geneuzel, preken voor eigen parochie. Vaak met verwijten dat de ander dom is, er niks van snapt, geen sommetjes kan maken, zijn huiswerk moet doen; het helaas bekende begin- en eindpunt van veel discussie.

Je kunt niet te pas en te onpas op je schreden terugkeren en weer voor een andere route kiezen. Alle investeringen die zijn gedaan kunnen niet zo maar worden weggegooid. Dat geldt voor infra, onderzoek, subsidies etc.  op kosten van de overheid. En dat geldt voor het bedrijfsleven; denk aan de honderden miljarden die worden geïnvesteerd in R&D , toepassing en massaproductie in de auto- en batterij industrie en hun toeleveranciers. Autofabrikanten hadden allerlei redenen om niet zo’n vaart te maken met elektrificatie. Ontwikkeling kost veel tijd en geld, er moet zich een winnende technologie aftekenen voordat je groots investeert. Tegelijk moeten de investeringen in die oude wereld nog wel even worden goedgemaakt.  Investeren in meerdere alternatieven is te hoog gegrepen. Er moet dus zicht zijn op acceptatie door de consument, schaalgrootte,  backing vanuit de politiek, een redelijke terugverdientijd, en een transitie van oude  naar nieuwe technologie die geleidelijk verloopt.

Als eerste starten is winnen ?

Hier stuiten we op een interessant fenomeen, overigens vrij logisch. Als er voor een bepaalde technologie c.q. oplossing is gekozen, dan is dat gelijk de basis voor het eigen succes en voor “het falen” van andere technologie. Er komt een proces of een cyclus op gang van investeren, opschaling, commercieel succes etc. Daarmee ontstaat het voordeel van de eerste. Als geluk hebt, dan schiet je snel voorbij het Point of no return; vanaf daar wordt het moeilijker voor andere spelers om je te evenaren, en/of met een andere technologie te komen. Dat lijkt mooi maar succes is niet gegarandeerd en kan lang op zich laten wachten, vraagt enorme investeringen zonder een snelle return. Succes en de winnaar zijn moeilijk te voorspellen. Dat verklaart de terughoudendheid in de markt; dat maakt dat ontwikkeling geleidelijk verloopt, capaciteit langzaam wordt opgeschaald, grote ondernemingen graag via overnames al (bijna) bewezen technologie willen kopen, dat bedrijven graag steunen op incentives vanuit de overheid (subsidies, aanjagen van consumptie).
Je hebt dus een soort “first user advantage” t.o.v. je concurrenten, maar je hebt ook “de wet van de remmende voorsprong”: jij was de eerste, een ander stapt de markt in op een later moment, gebruikt reeds verworven inzicht, vermijdt de beginnersfouten, en pakt de markt. Evident dat een bedrijf dat te lang wacht, de boot compleet kan missen; terwijl jij net begint, zijn de “first movers” bezig om schaal te realiseren, kosten te drukken, alweer een volgende verbeterde versie te ontwikkelen etc.  Ondernemen is niet simpel.

 

Hans Groenhuijsen, 21  januari 2023.

. Alle blogs over de elektrische auto https://www.hansgroenhuijsen.nl/category/4fields/electric-vehicle/

. Alle artikelen en blogs , zie: https://www.hansgroenhuijsen.nl/4-fields/

. wekelijks mijn blog ontvangen ? Meld je aan  via “aanvraag artikelen” op
https://www.hansgroenhuijsen.nl/inschrijven-kennisblogs/

. ©alle rechten voorbehouden Hans Groenhuijsen, 2023.

T                06-52 58 95 85
M              hans@hansgroenhuijsen.nl
I                 https://www.hansgroenhuijsen.nl
Link           https://www.linkedin.com/in/4fieldshansgroenhuijsen/

 

Foto Verstappen : https://366maxhillbuzz.blogspot.com/2022/10/max-verstappen-wereldkampioen-2022.html