2020 : het jaar van de apps, dashboards, en vooral van “eigen gelijk”.

  1. Monitor aan of uit ?

Opvallend: direct in maart begonnen brancheverenigingen, banken, overheden, onderzoeksinstituten met een hausse aan informatie, data, plaatjes, grafieken, scores etc. Vaak liep die informatie dan via een zogenaamde “Corona-monitor”. Het ging om de duiding, de uitleg en geruststelling, het gevoel van gedeelde smart. Nog geen halfjaar verder, en een deel van die monitoren is uitgeschakeld. Gelukkig hebben we nog de informatie van RIVM/Ministerie van VWS; sowieso zijn allerlei overheden actief evenals bijvoorbeeld de banken.

Waarom stoppen dan partijen als Bovag, RAI, WESP,  VNO-NCW  met die monitoren ?
Het is gissen, maar  ik vermoed de volgende overwegingen. De grote schrik hebben we wel gehad (hoewel de Covid-cijfers reden kunnen zijn voor enige onrust). Daarmee is de behoefte aan duiding en houvast geleidelijk aan wat minder; we weten het nu wel. In zekere zin is er de acceptatie dat  we maatschappelijk en economisch een flinke klap krijgen, maar is er ook het geloof dat in 2021 de weg omhoog wordt ingeslagen. In de automotive zijn sommige cijfers (zelfs al vanaf mei) hoopgevend. De steunmaatregelen van de overheid zijn verlengd (maar soberder). Toch blijft het goed om naar de cijfers en de trends te kijken. Kloppen al die veronderstellingen wel ? Zijn er cijfers die aanleiding geven tot meer of juist minder optimisme ? Zijn er rare trendbreuken ? Wat betekenen al die cijfers over de periode vanaf maart in een sector die ook voor maart 2020 zo zijn problemen had ?

Interessant dat Bovag dan toch op 14 september weer met een monitor komt; deels vanwege Prinsjesdag, en deels wellicht omdat een aantal signalen  niet of minder op rood staan. Deze monitor maakt een vergelijking met week 25, half juni dus. 82,3% (week 25: 85,2%) heeft het vertrouwen door de crisis te komen. 47,9% (58,9%)  heeft te maken met een omzetdaling; de gemiddelde omzetdaling ligt op 25% (32,2%),  maar inmiddels bijna 15% ziet een omzetstijging met gemiddeld 18,9%. 47,4% van de ondernemers ziet een verlies of maakt minder winst. “Slechts” 5,5% verwacht binnen 3 maanden een krediet nodig te hebben, dat was maar liefst 63% in juni. 24,7%(23,2%) denkt afscheid te moeten nemen van medewerkers. 42,8% investeert nog volgens plan.
Plannen om veranderingen door te voeren in de bedrijfsvoering bestaan bij 23,4%. Niet echt hoog zou je zeggen; misschien dat de crisis vooral uitnodigt tot snel ingrijpen in kosten ? Misschien dat het nu even geen tijd is voor vernieuwing ? 12,2% gaat andere activiteiten ontplooien, 6,3% gaat meer in online, en 2,8% gaat zijn bedrijf te koop aanbieden.

  1. Macro perspectief.

De economie kreeg in het tweede kwartaal een grote klap en kromp met 8,5% t.o.v. het eerste kwartaal (voor de Eurozone was dit 12%). De verwachting voor geheel 2020 ligt op -5,2% (eerder was dat -5,6%). De overheidsschuld die tot onze grote voldoening kort geleden nog braaf onder de 50% lag van het BBP, vliegt omhoog en landt boven de 60%. Het begrotingstekort (in 2019 was er zelfs een klein overschot van 1,7%) gaat volgens ABN-AMRO naar -7,6% (N.B. voordat de cijfers van Prinsjesdag bekend en doorgerekend zijn). De bank verwacht voor de complete automotive retail een daling in omzet van 15%, gevolgd door een herstel met 8% in 2021. Rabobank komt met andere cijfers.  Handel en reparatie gaan in Q4 2020 nog onderuit met 11%, en in Q1 2021 met 10% (yoy). De redding is dan nabij, want in Q2 2021 herstelt de markt met 30%, year-on-year dus t.o.v. Q2 2020 (het dieptepunt zou je kunnen zeggen).
Het consumentenvertrouwen (CBS) lag begin 2020 op +36 dook naar een dieptepunt in maart van -41, lag in juni resp. juli op -26 en -29; het vertrouwen nam dus in juli iets af.

  1. Verkoop gebruikt.

Ik begin maar eens met de verkoop van gebruikte auto’s; daar worden grotere aantallen en vaak betere resultaten gedraaid dan in de verkoop van nieuwe auto’s. De verkoop gebruikt B2C (business to consumer) ging in juni al omhoog met 15,6%, in juli met 17,3 en in augustus met 2,4% volgens VWE; tot en met augustus is er een lichte groei van 1,3%.
C2C verkoop steegin augustus met 3,5% (t/m aug. 1,9%), en B2B verkoop ging iets in de min met  -2,2% (yoy) en t/m aug. -1,2%.
Het eerste halfjaar 2020 (dus Q1 plus Q2)  laat nog een kleine krimp zien voor B2B met – 1,6% t.o.v. 2019; voor C2C is dat een kleine plus van 0,86% en B2B zit weer onder nul met -2,4%. Maar de opwaartse trend is dus al enkele maanden zichtbaar. Over-all zit het eerste halfjaar op minus 1,3%.

Over de periode t/m augustus is het totaal aantal transacties licht gestegen van 1.945.720 naar 1.958.040 , een plusje van 0,6%.
Over-all  (dus verkoop  B2B plus B2C plus C2C) ging in  juni  het aantal transacties omhoog met 14% in juli met 10,3%(Europa +12,5%)  en in augustus met  1,2 %. De achterliggende trends kennen we inmiddels: de switch vanuit OV naar auto, het groeiende verlangen naar eigen veilig vervoer en eigen vrijheid in deze kommervolle tijden.
De autodata prijsindex  (januari 2011=100) stond in januari op 99,06 gleed iets weg in maart naar 98,6 maar herstelde licht in april naar 99. In de periode mei t/m augustus schommelde de index rond 97 met 97,7 in mei en 97,3 in augustus.

  1. De banden.

De bandensector spreekt in augustus nog over een omzetverlies van 21%.  Vertrouwen bij ondernemers dat ze door de crisis heen rollen is gedaald van 89 naar 82%. Redenen lijken mij dat we misschien wat minder kilometers rijden (en wat minder hard), wellicht minder grote afstanden draaiden met vakantie per auto, en bandenvervanging iets is wat je altijd even kan uitstellen (verstandig of niet) tot de winter (of de zomer/winter wissel).

  1. aftersales

In het eerste halfjaar ging de omzet aftersales omhoog met 1,6%, de gemiddelde ordergrootte nam toe met 4,4%, en (logischerwijs) nam het aantal werkorders af met 2,7%. Het aantal APK’s groeide in het eerste halfjaar met 4,1%; bij dealers lag de groei (3,3%) wat lager dan bij de universelen (4,2%).

  1. Verkoop nieuw.

De verkoop nieuw in het eerste halfjaar lag voor Europa op -38,1% (voor NL op -29,9). In augustus was er nog een min van 21,5% (yoy)  in Europa, cumulatief t/m augustus -25%. Q1 liet al een daling zien van 10,7%, Q2 was een ramp met -50,2, en Q3 is (althans juli+augustus)
redelijk OK met een krimp van 9,1% (wederom allemaal year on year). Cumulatief t/m augustus staat de teller op -25,2% in aantallen  verkochte nieuwe auto’s.

  1. lease

Lease laat een min zien om voor de hand liggende redenen. Pas op de plaats bij bedrijven in zakelijk reizen en woon-werk verkeer, terughoudend met orders van nieuwe auto’s, verlenging van lopende contracten etc. De leasemarkt (RDC) scoorde in augustus een min van 21,1% en cumulatief t/m augustus van 20,7%.

  1. verzekeraars.

Verzekeraars zijn, voorzichtig, blij met de resultaten op autoverzekering. Minder schadegevallen, minder herstelkosten, een beter resultaat. Logisch dus : minder auto’s op de weg, minder kilometers dus minder schade.

9. kortom 

Wisselende koersen per sector en per dag. Er  is nog steeds reden voor bezorgdheid, kijkend naar Covid en kijkend naar de economie, en dus de automotive sector. Iets te vaak wordt verondersteld dat Covid en de daarop volgende ellende ons maar overkwam, en dat dus ook het herstel voor een belangrijk deel over ons heen komt, uit de hemel komt vallen. Crisisbestrijding op korte termijn is echt een zaak van hard werken en zelf in actie komen. Echt herstel door en na de crisis vraagt  inzet en kracht.  Te vaak wordt gezegd dat de toekomst onzeker is, we weten niet wat er gaat gebeuren. Een waarheid als een koe, maar de denkfout hierbij is dat we pas in actie kunnen komen als we  weten wat er vandaag en morgen gebeurt. Ofwel, we komen in actie maar alleen als reactie op iets anders. Te weinig zien we actie vanuit eigen overtuiging, vanuit het idee dat de toekomst niet iets is dat ons overkomt, maar vanuit het idee dat we de toekomst voor een stukje zelf kunnen maken.

Op naar Prinsjesdag met een koning die zich per auto laat vervoeren, dat dan weer wel.

Hans Groenhuijsen, 14 september 2020.

yoy = year on year : het cijfer van een bepaalde periode wordt vergeleken met dezelfde periode in voorgaand jaar

Voor andere dashboards en monitoren, zie https://www.hansgroenhuijsen.nl/category/4fields/automotive-en-mobiliteit/